Sa Die de sa Sardigna de su 194 fintzas a oi

SA DIE DE SA SARDIGNA DE SU 1794 FINTZE OI.
die de festa, de amentu, de luta.

Ischit die de ischit Sardigna ammentat su 28 Aprile 1794 s’abbolotu de sas massas sardas contra sa tirannia feudale sabàuda chi aiat resèssidu a scacciare unu cùrtziu perìodu sa domaninazione coloniale. Suta de sa ghia de Juanne Maria Angioy sas massas sardas, sa naschente burghesia e su proletariadu sardu aiant lutadu pro s’abbatimentu de su règimene feudale e de su podere colonizadore de sos Savojas, unu tentativu fallidu de cumintzu de su protzessu de liberatzione e autodeterminatzione de sos sardos chi però aiat abarradu influidu in sa memòria populare. Est difatis pro nois data de amentu ma mescamente data de chertu in cantu cudda Angioyna fiat istadu sa prima de espressiones meda de un’ùnicu chertu, su chertu a s’indipendentzia.

1812 S’annu doxi
1820 sas chiudende e Su Connottu.
S’energia Angioyna e sas rivendicatziones sopite ma non istudadas si torrant a allùere cun un’ùrtimu tentativu chi bidet a Palabanda s’espressione sua, affamati compatrioti sardos sunt cundennados a morte pro àere tramadu una noa sollevazione contra sa tirannia sabàuda chi peristantu moviat sa violèntzia sua subra su pòpulu sardu arribbende in su 1820 a s’Editu de sas chiudende. Sa privatizatzione de sas terras a sas comunidades sardas ghenna a una noa sollevazione, in Nùgoro Paskedda Zau assaltat su munitzìpiu tzitadinu in nùmene de “Su connottu” su connotu, sa propiedade comuna de sa Terra ùrtimu baluardu de sa collettivita e de s’indentità natzionali, fintzas custu chertu repressu in su sàmbene.

1848 Sa fusione perfeta ghenna sos nòbiles sardos a tzèdere a sos savoia cada mìnima rapresentàntzia chi sa colònia Sardigna teniat in Piemonte, sa Terra nostra subit sas leges de su continente e cun si sa crèschida de sa repressione e de s’isfrutamentu. Su 1861 ghenna posca a su protzessu unitàriu e a su cumpretamentu de su pranu repressivu subra de su pòpulu Sardu.

Un’acumprida però, sos giòvanos sardos mandados a su masello de su 15-18 agatant in su de sufrire paris una lughe de coscenza, unidos cumprendent sa fortza issoro e cumprendent sa cunditzione subalterna issoro. In su 1920 Lussu e Bellieni e ex rèdutzes sardos fundant su Partidu Sardu de Atzione. Sa rivolutzione sotzialista de Ottobre giughet cun si però sas energias rivolutzionàrias e agatat in Sardigna sa mente prus importante de su pensamentu nostru, Gramsci traet dae sa Terra sua s’idea chi sos sardos tenent netzessidades de s’emantzipare, tenent netzessidade de reclamare su deretu subra de sa Terra pròpia e subra de sa vida pròpia, esponet pro sa prima bia sa cunditzione coloniale e bisat una Sardigna autodeterminata e pobulare, morit suta de sa violèntzia fascista chi aiat invàdidu sa Terra sarda
Su PCS, su pranu de renàschida e sa bortada.
Su fascismu e sa gherra giughent sa Terra nostra a cunditziones estremas. Sa populatzione affamata e distruida est in tadaja de interessos noos, sos sardos s’autoorganizant e su Partidu Comunista de Sardigna si proponet comente a fortza rivolutzionària volenterosa a costruire sa Sardigna de Gramsci ma de su continente su messàgiu est craru, perunu ispàtziu pro chi mina “a s’unidade”. Sa Sardigna sena ghia subit sas cunsighèntzias geopolìticas e imperialistas, s’ocupatzione militare furat sa Terra a sos massajos pòveros, s’interessu capitalista distruit sas costas nostras, s’indùstria italiana distruit sas comunidades agropastorales e abbenenat sos Sardos. Pratobello 69 torrat a allùere un’ischintidda, mustra s’impotèntzia de su progetu autonomista e su mecanismu coloniale de sas istitutziones, produet mentes noas e de linfa noa a chie creet in unu futuru mègius, Antoni Simon Mòvida, Juanne pedru Marras, Anghelu Caria e meda àteros creent in s’indipendentzia e naschet su movimentu chi pro primu revèndicat su deretu a sa natzione pro su pòpulu Sardu.
Una generatzione noa, una netzessidade indipendentista. S’intzertesa subra de su futuru, sa precariedade e sa misèria nche giughent inoghe a pigare una detzisione, nos unimus in nùmene de custa istòria in nùmene de chie in antis de nois at lutadu ca creamus chi petzi s’indipendentzia

PO UNA SARDIGNA LIBERA E ARRUBIA, DOGNA DIE EST SA DIE. FINTZAS S’INDIPENDENTZIA.
GHERRAUS IMPARI!